بررسی جایگاه تجاری بندر سیراف با ممالک همجوار و سایر دول از دوره ساسانی تا سقوط آل بویه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

یکی از مهمترین بنادر سواحل شمالی خلیج فارس بندر سیراف بوده که در عصر ساسانی و قرون اولیه اسلامی با بنادر داخلی خلیج فارس و دیگر مراکز تجاری مانند عمان، هند، چین، آفریقای شرقی ارتباط تجاری داشت. سیراف به عنوان یکی از بنادر خلیج فارس، حدود سه قرن، بزرگترین بندر بازرگانی شرق به حساب می‌آمد. خلیج فارس به دلیل اهمیت یافتن سیراف در گسترش تجارت دریایی بین ایران و چین در قرن نهم میلادی، مرکز تجارت منظم بین ایران و چین از طریق دریا بوده است.این بندر از اهمیت تجاری و دیانوردی برخوردار بود. بازرگانان سیرافی شهرت جهانی داشتند. اگرچه سیراف از لحاظ وسعت چهارمین شهر فارس محسوب می‌شد اما از نظر اقتصاد و ثروتمندیِ مردمانش رتبه اول را داشت. در این مقاله فرض نویسندگان بر این است که سیراف و تجار سیرافی تاثیر مثبت و بسزایی در رونق اقتصادی منطقه و کشور داشته اند. پژوهش های صورت گرفته در این زمینه نگاهی سطحی و گذرا به تعاملات و فعالیت تجاری این بندر در بازه زمانی محدود، بدون در نظر گرفتن سه قرن طلایی آن و نقش موثرش در رونق اقتصادی منطقه و کشور، صورت گرفته اند. در مقاله حاضر سعی شده با بهره گیری از روش تحقیق تاریخی پس از جمع آوری اطلاعات مختصر و پراکنده از منابع دست اول و کتب جغرافیایی و غیره؛ در وهله اول این اطلاعات براساس توالی تاریخی و اهمیت‌ دسته بندی شده و سپس به تدوین و نگارش پرداخته شود؛ تا تصویر به نسبت واضح و درستی از نقش و اهمیت تعاملات تجاری بندر سیراف در رونق اقتصادی خلیج فارس ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها